ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ Ι'-13 ΙΟΥΛΙΟΥ 1999(Ν.2734/1999):Σχέδιο νόμου Υπ. Δημόσιας Τάξης"Εκδιδόμενα με αμοιβή πρόσωπα"(Κοιν. Εκπρόσωπος)
Το πρόβλημα που αντιμετωπίζει το παρόν νομοσχέδιο, είναι ένα οξύτατο κοινωνικό πρόβλημα, ιδιαίτερα τον καιρό μας. Είναι ένα θέμα με πολλές όψεις και με έντονους προβληματισμούς, διότι έχει επηρεαστεί από φαινόμενα τελευταίων ετών και έχει εκλάβει εκρηκτικές διαστάσεις. Η ανέλεγκτη μετανάστευση-εισροή αλλοδαπών στη χώρα μας, η κάποια έκλυση των ηθών που παρατηρείται συνεχώς και η αδράνεια ή η αναποτελεσματικότητα των κρατικών υπηρεσιών, έχει οδηγήσει τις μεγάλες πόλεις και ιδιαίτερα την Αθήνα -μιλάω ως Βουλευτής της Α' περιφέρειας Αθηνών- και μάλιστα κάποιες περιοχές της Αθήνας σε απελπιστική κατάσταση και σε πραγματική απόγνωση τους κατοίκους.
Είναι ένα πρόβλημα, μία δραστηριότητα, η οποία θίγει τη δημόσια υγεία, προσβάλλει τη δημόσια ηθική. Δυστυχώς προσβάλλει εντονότατα τα ατομικά δικαιώματα και ιδίως την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, γιατί καθημερινά διαβάζουμε και ζούμε στα δικαστήρια περιπτώσεις δυστυχών υπάρξεων, που είναι αντικείμενα εκμετάλλευσης, και δεν υπάρχει χειρότερη μορφή εκμετάλλευσης απ' αυτήν που κάνει άνθρωπος προς άνθρωπο. Είναι ένας παράγων έκλυσης της εγκληματικότητας και βεβαίως είναι ένα φαινόμενο, μία δραστηριότητα, η οποία ταλαιπωρεί βάναυσα, όπως σας είπα, την κοινωνική συμβίωση και ιδιαίτερα ορισμένες περιοχές στις οποίες εντοπίζεται το φαινόμενο. Και ενώ ταλαιπωρούμεθα χρόνια τώρα ιδίως οι μεγάλες πόλεις και ιδιαίτερα η Αθήνα απ' αυτό το κοινωνικό φαινόμενο, είναι εντυπωσιακή η αδράνεια των κρατικών υπηρεσιών και ιδιαίτερα της Κυβέρνησης στην αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος.
Έρχεται πραγματικά με εντυπωσιακή, ανεξήγητη και σχεδόν ύποπτη, θα έλεγα, καθυστέρηση αυτό το νομοσχέδιο. Και δεν θέλω να θίξω τις πολιτικές ηγεσίες που πέρασαν από τα αρμόδια Υπουργεία, Δημόσιας Τάξεως κυρίως και Κοινωνικών Υπηρεσιών. Το αντίθετο μάλιστα θα ήθελα να πω, γιατί έχω ασχοληθεί προσωπικά και έχω συνεργαστεί με τους εκάστοτε Υπουργούς για το θέμα αυτό, εκπροσωπώντας κατοίκους της περιοχής ότι δεν έχει τόση σχέση με την πολιτική ηγεσία, όσο με άλλους παράγοντες πέριξ της πολιτικής ηγεσίας, πέριξ της υπηρεσίας, οι οποίοι παράγοντες κάθε φορά βάζουν και ένα εμπόδιο. Και κάθε φορά εμελετάτο αυτό το θέμα και κάθε φορά ετροποποιείτο ο σχετικός νόμος και κάθε φορά έβγαιναν διάφορα κείμενα και κάθε φορά σταματούσε.
Θέλω να αποδεσμεύσω τις παρατηρήσεις μου από την πολιτική ηγεσία, γιατί οφείλω να πω ότι με τον κ. Ρωμαίο υπήρξε άψογη η συνεργασία. Ο κ. Πετσάλνικος έμεινε πολύ λίγο και ο παρών Υπουργός έφερε το νομοσχέδιο όσο πιο γρήγορα μπορούσε. Καθυστερήσεις υπήρξαν στο Υπουργείο Κοινωνικών Υπηρεσιών, παρά το προσωπικό ενδιαφέρον του κ. Σκουλάκη. Εν πάση περιπτώσει, κατά τρόπο ανεξήγητο, το νομοσχέδιο καθυστερούσε. Και το λέω αυτό γιατί υπάρχουν πολλοί παράγοντες που παρεμβάλλονται και δημιουργούν προσκώματα. Και υπάρχουν άδηλες δυνάμεις οι οποίες επωφελούνται απ' αυτήν τη δραστηριότητα ή υπάρχουν άδηλες παρεμβάσεις, οι οποίες συσκοτίζουν την πραγματική εικόνα του προβλήματος.
'Ένα, λοιπόν, ανεξήγητο ερώτημα είναι η μεγάλη καθυστέρηση. Δόξα τω Θεώ, ήλθε το νομοσχέδιο και έρχεται καλό. Τουλάχιστον αυτό που θα ψηφίσουμε, είναι καλά διατυπωμένο.
Το δεύτερο μεγάλο ερώτημα, που εν μέρει σχετίζεται με το πρώτο, είναι γιατί δεν εφαρμόστηκε ποτέ ο ν.1193/81. Νόμος υπήρχε από το 1981 και ποτέ δεν εφαρμόστηκε. Δεν εφαρμόστηκε γιατί ποτέ δεν εκδόθηκαν οι εκτελεστικές πράξεις που ενεργοποιούσαν το νόμο, ποτέ δεν συνεκροτήθη η αρμόδια επιτροπή η οποία θα έδινε αυτές τις άδειες και εξαιτίας αυτής της αδράνειας, δηλαδή της μη έκδοσης των εκτελεστικών πράξεων και της μη εφαρμογής του νόμου, η διαφθορά έλαβε ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Ξέρουμε όλοι πολύ καλά ότι πίσω από την ασκούμενη αυτή δραστηριότητα κινούνται οι τύποι εκείνοι, οι επιχειρηματίες εκείνοι οι οποίοι διαθέτουν πάρα πολλά χρήματα και μπορούν μ' αυτά τα χρήματα να πετύχουν πάρα πολλά.
Εν πάση περιπτώσει το νομοσχέδιο ήλθε και αυτό το χαιρετίζω και εύχομαι αυτό να εφαρμοστεί και να μην έχει την τύχη εκείνου του 1981 που επίσης δεν ήταν κακό νομοσχέδιο.
Να πω λίγα λόγια για τον προβληματισμό σχετικά με τις διατάξεις. Θα ήθελα κατ' αρχήν να σχολιάσω έναν προβληματισμό που διάβασα στην Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής και δεν κατάλαβα τελικά σε τι καταλήγει. Λέει ότι το νομοσχέδιο δεν παίρνει θέση σε ένα βασικό δίλημμα, αν αυτή η δραστηριότητα την οποία ρυθμίζει είναι ένα επάγγελμα, παρόλο ότι στην αρχή μιλάει για έκδοση άδειας άσκησης επαγγέλματος, ή αν είναι μία δραστηριότητα κοινωνική, την οποία ανέχεται υπό προϋποθέσεις το κράτος. Και αυτό το δίλημμα έχει πρακτικές συνέπειες, γιατί αν είναι επάγγελμα απολαμβάνει τότε όλων των εγγυήσεων και ελευθεριών και εξασφαλίσεων που δίνει το άρθρο 5 παράγραφος 1 του Συντάγματος, που μιλάει για την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητος και της κοινωνικής δραστηριότητας και απ' αυτό το άρθρο εκπορεύονται όπως είναι γνωστό όλες οι εξασφαλίσεις για την άσκηση των επαγγελμάτων, μεταξύ των οποίων και η κοινωνική ασφάλιση, την οποία έθεσε και ο Πρόεδρος του ΔΗ.Κ.ΚΙ.
Εγώ δεν πρόκειται να απαντήσω στο δίλημμα, αλλά είναι σαφές, από το περιεχόμενο του νομοσχεδίου, ότι εδώ δεν ρυθμίζουμε τις προϋποθέσεις άσκησης ενός επαγγέλματος, γιατί τότε θα πηγαίναμε πάρα πολύ μακριά, αλλά ρυθμίζουμε τις προϋποθέσεις της άσκησης μιας δραστηριότητας, βιοποριστικής που όμως δεν είναι και επάγγελμα. 'Έτσι καθορίζουμε τις προϋποθέσεις, υπό τις οποίες η δραστηριότητα αυτή είναι ανεκτή στην κοινωνία. Θα έλεγα ότι είναι πάρα πολύ επικίνδυνο να λάβουμε μια σαφή τοποθέτηση επί του διλήμματος, γιατί με την έννοια του επαγγέλματος πάμε πολύ μακριά και δεν ξέρω πού μπορεί να φθάσει ο προβληματισμός. Αυτό δεν σημαίνει, ότι δεν σέβομαι τις αξιώσεις προσώπων που ασκούν μια βιοποριστική δραστηριότητα και νομίζω ότι έχουμε καθήκον -και το κάνει ο νόμος- να εξασφαλίζουμε ένα μίνιμουμ εγγυήσεων για την άσκηση αυτής της δραστηριότητας. Εάν είναι περιοριστικές για τη δραστηριότητα, στο τέλος είναι πάντως σε όφελός της και από άποψη υγείας και από άποψη ελευθερίας κινήσεων και από άποψη προστασίας από την εκμετάλλευση.
Ελπίζω και εύχομαι αυτό το νομοσχέδιο να εφαρμοστεί, πράγμα που εξαρτάται από το αν θα εκδοθούν αυτές οι υπουργικές αποφάσεις και τα διατάγματα και οι αποφάσεις των δημοτικών αρχών, από τις οποίες εξαρτάται η εφαρμογή του νόμου.
Θεωρώ πολύ θετικό το γεγονός, ότι υιοθέτησε την άποψη ο κύριος Υπουργός να βάλει κάποιες προθεσμίες. Βέβαια οι προθεσμίες αυτές είναι ενδεικτικές, υποχρεώνουν ηθικά και πολιτικά τον Υπουργό να εκδώσει αυτές τις αποφάσεις, υποχρεώνουν τους δημάρχους και τις δημοτικές αρχές ηθικά και πολιτικά να εκδώσουν αυτές τις αποφάσεις, αλλά κύρωση δεν υπάρχει πέραν της πολιτικής ευθύνης. Ελπίζω, εύχομαι και ζητώ βεβαίως η Κυβέρνηση να ανταποκριθεί σ' αυτήν την υποχρέωση, να τηρήσει τις δίμηνες και τρίμηνες προθεσμίες που μπαίνουν και να δούμε αυτό το νομοθέτημα να εφαρμόζεται πλέον, αφού θα έχει ψηφισθεί.
Μία δεύτερη προϋπόθεση για να εφαρμοσθεί σωστά αυτός ο νόμος είναι να μην αφεθούν -όπως είπαμε στην επιτροπή- όλες οι προϋποθέσεις σε προεδρικά διατάγματα, υπουργικές ή δημοτικές αποφάσεις.
Χαίρομαι διότι ο κύριος Υπουργός υιοθέτησε αυτήν την πρόταση και ορισμένες, ελάχιστες προϋποθέσεις και περιορισμοί για την άδεια εγκατάστασης ήδη έχουν περιληφθεί στο νόμο, όπως είναι οι αποστάσεις από ορισμένα ευαίσθητα και σημαντικά κτίρια, παραδείγματος χάρη εκκλησίες, σχολεία κλπ.
Σας επισημαίνω, ότι ευθεία γραμμή δεν εξυπηρετεί, διότι μπορεί ένας οίκος ανοχής να κωλύσει στο ιερό μιας εκκλησίας να έχει είσοδο από τον πίσω δρόμο και σε ευθεία γραμμή βέβαια να μην έχει καμία σχέση με την εκκλησία, αλλά να είναι σε επαφή. Επομένως πρέπει να βάλετε τη λέξη "ακτίνα".
Επίσης, θα ήθελα να παρατηρήσω, ότι δεν ορίζεται η απόσταση μεταξύ των οικημάτων που χρησιμοποιούνται γι' αυτόν το σκοπό. Επαφίεται στις αποφάσεις των δημοτικών και κοινοτικών συμβουλίων. Εγώ νομίζω ότι πρέπει να μπει, για να αποφύγουμε την γκετοποίση, όπως είπαμε προηγουμένως και για να μην εξαρτώμεθα και γι' αυτό το πολύ σοβαρό θέμα, το πόσο απέχουν, δηλαδή, οι οίκοι αυτοί μεταξύ τους, στην έκδοση κάποιων διοικητικών πράξεων, αλλά να είναι μέσα στο νόμο, με δυνατότητα τροποποίησης βέβαια αυτής της απόστασης από τις αποφάσεις.
Πιστεύω, ότι δεν πρέπει να εγκαταλείψετε συμπληρωματικά το προεδρικό διάταγμα για τους όρους και τις προϋποθέσεις, διότι όπως βλέπω εδώ και στο πολύ εύστοχο υπόμνημα των κατοίκων της οδού Φυλής και των άλλων περιοχών, δεν είναι μόνο οι αποστάσεις από τα κτίρια που πρέπει να εξασφαλίζονται, αλλά είναι και άλλες προϋποθέσεις που αφορούν υγειονομικούς περιορισμούς, παραδείγματος χάρη η είσοδος, η έκταση, τα τετραγωνικά, η ύπαρξη βοηθητικών χώρων. 'Ολα αυτά, βέβαια, δεν μπορούν να μπουν στο νόμο, αλλά θα πρέπει να επιφυλάξετε στον εαυτόν σας το δικαίωμα ενός συμπληρωματικού προεδρικού διατάγματος, που δεν θα προβλέπει μόνο, όπως λέτε, το περιεχόμενο της αίτησης, το περιεχόμενο της άδειας και κάποιες άλλες προϋποθέσεις, αλλά θα προβλέπει επίσης και άλλους πρόσθετους όρους, τους οποίους δεν τους έχει μέσα ο νόμος.
Θα έβλεπα παραδείγματος χάρη και μία απαγόρευση, που την είδα στην έκθεση της Επιστημονικής Επιτροπής της Βουλής και τη θεωρώ κοινωνικά σημαντική, να μη συγκατοικούν ανήλικα παιδιά, που είναι τα παιδιά των εκδιδομένων, μέσα στο ίδιο οίκημα και να συνυπάρχουν την ώρα που τελούνται αυτές οι δραστηριότητες.
Θα ήθελα επίσης να παρατηρήσω, και να θεωρήσω θετικό στοιχείο του νομοσχεδίου ότι για πρώτη φορά αντιμετωπίζεται το πρόβλημα όχι από τη σκοπιά του εκδιδομένου προσώπου και της άδειας που έχει ή δεν έχει, αλλά και από την πολύ σημαντική σκοπιά του ιδιοκτήτη ή εκμισθωτή του οικήματος προς πρόσωπο που δεν έχει αυτήν την άδεια. Δηλαδή, εδώ ρυθμίζονται οι προϋποθέσεις του οικήματος και οι υποχρεώσεις του ιδιοκτήτη και εκμισθωτή. Θεωρώ σημαντική αυτήν την οπτική γωνία, από την οποία αντιμετωπίζεται η δραστηριότητα αυτή και θεσμοθετείται, διότι είναι ο μόνος τρόπος έμμεσα να ελεγχθεί η ανεξέλεγκτη πορνεία, για την οποία μίλησαν όλοι οι συνάδελφοι δηλαδή, να ελεγχθεί η δραστηριότητα εκείνη η οποία γίνεται εκτός νόμου.
Ξέρουμε πόσο υποφέρει πλέον το κοινωνικό σύνολο και τι άγρια εκμετάλλευση ανθρώπινη γίνεται νεαρών υπάρξεων που ούτε άδειες διαθέτουν, ούτε προϋποθέσεις τηρούνται, αλλά σωρηδόν μεταφέρονται κυρίως από τις ανατολικές χώρες και εκδίδονται περιστασιακά και κατά τρόπο ανεξέλεγκτο στα μπαρ, στα ξενοδοχεία και με τρόπο εναλλασσόμενο. Πώς να ελεγχθεί αυτή η πορνεία; Θα έπρεπε η Βουλή να ασχοληθεί ειδικά με το θέμα, διότι έχει πάρα πολλές όψεις και διαστάσεις και προβλήματα αντιμετώπισης. Αλλά θεωρώ ότι είναι ένας τρόπος έστω και περιθωριακός να ελεγχθεί αυτή η δραστηριότητα μέσω των προσφερόντων τα οικήματα. Επομένως η θεσμοθέτηση ποινής για τον ιδιοκτήτη που παρέχει αυτό το οίκημα σε πρόσωπο που στερείται άδειας είναι σημαντικό.
Τουλάχιστον να προστατευτούν οι κάτοικοι που υποφέρουν πραγματικά από αυτά που συμβαίνουν στην περιοχή τους, δηλαδή οικήματα που παραχωρούνται για την άσκηση αυτής της δραστηριότητας σε πρόσωπα που δεν είναι δηλωμένα, δεν υπόκεινται σε κανέναν έλεγχο και είναι και εναλλασσόμενα. Τουλάχιστον να μπουν οι απαγορεύσεις ως προς τα οικήματα και να τιμωρείται και να διώκεται και να ανακαλύπτεται -αυτό έχει σημασία- ο ιδιοκτήτης που παραχωρεί αυτά τα οικήματα.
Υπάρχουν ορισμένες παρατηρήσεις φυσικά στα άρθρα, τις οποίες θα τις συζητήσουμε με τον Υπουργό. Είναι βελτιωτικές του νομοσχεδίου και πιστεύω ότι θα έχουμε μια ακόμη καλύτερη συνεργασία πέραν αυτής που είχαμε στην επιτροπή. Επιθυμώ και πάλι να πω ότι το πνεύμα συνεργασίας ήταν άριστο και βγαίνει ένα καλό αποτέλεσμα.
Η τελευταία μου λέξη, είναι αυτή: Βασική προϋπόθεση για να εφαρμοστεί ο νόμος, πέραν όσων είπα μέχρι στιγμής, είναι ένας: Να παταχθεί η διαφθορά στον κρατικό μηχανισμό, γιατί η εφαρμογή και η επιτυχία αυτού του νόμου, πέραν των σωστών ρυθμίσεών του, εξαρτάται από το κατά πόσο οι αρμόδιες αρχές, τα αρμόδια όργανα θα θελήσουν να τον εφαρμόσουν και δεν θα πέσουν θύματα της διαφθοράς, την οποία θα προσπαθήσουν να εισαγάγουν οι έμποροι αυτής της δραστηριότητας. Από την ακεραιότητα των αστυνομικών οργάνων κυρίως, από το θάρρος που θα επιδείξουν και τη θέληση να ελέγξουν, να εποπτεύσουν και να διώξουν να ασκούν τις διώξεις, δηλαδή, για την παράβαση αυτού του νόμου θα εξαρτάται η επιτυχία του.
Φυσικά όσα αποκαλύπτονται καθημερινά περί διαφθοράς και μάλιστα από επίσημα χείλη που αφορούν και την Αστυνομία δεν είναι πολύ ενισχυτικά των ελπίδων μας για καλή εφαρμογή του νόμου. Δεν θα ήθελα να είμαι τόσο απαισιόδοξη και να κατακεραυνώσω το σύμπαν. Ανησυχώ πάρα πολύ για τα φαινόμενα διαφθοράς που δεν πατάσσονται. Θα ήθελα να ευχηθώ στον κύριο Υπουργό να πατάξει όλα αυτά τα φαινόμενα, τουλάχιστον μέσα στην Αστυνομία όσα μεμονωμένα φαίνονται και προκαλούν την αντίδρασή μας και την ανησυχία μας, να επιτύχει σε αυτό και ταυτόχρονα να επιτύχει στην εφαρμογή του νόμου. Επιτέλους ένας νόμος για την οριοθέτηση αυτής της δραστηριότητας και για την ανακούφιση των κατοίκων των περιοχών που ταλαιπωρούνται, επιτέλους ένας νόμος να εφαρμοστεί άμεσα και αποτελεσματικά.