ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΡΖ'-2 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1997(Ν.2479/1997):Συζήτηση αρχής του Σ.Ν. Υπ.Δικαιοσύνης"Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο,επιτάχυνση των δικών,κλπ."
Ο κύριος Υπουργός έκανε μια προσπάθεια να μας πείσει, ότι το νομοσχέδιο έχει αρχή και ανέφερε ορισμένες αρχές, τον εκδημοκρατισμό, την επιτάχυνση και δεν διστάζω καθόλου να συμφωνήσω μαζί του.
Αλλά εγώ νομίζω ότι το νομοσχέδιο έχει μια άλλη βασική αρχή, ένεκα της οποίας το ψηφίζουμε, ή τουλάχιστον εγώ. Και η αρχή αυτή είναι ότι επανορθώνει επιτέλους ολισθήματα του παρελθόντος, ολισθήματα των προκατόχων του κυρίου Υπουργού τα οποία δημιούργησαν φοβερές δυσχέρειες στη Δικαιοσύνη, δηλαδή άλλους μεν τους ταλαιπώρησαν και άλλους, που ήσαν θύματα εγκλημάτων, τους ανάγκασαν να βλέπουν εγκληματίες να τυγχάνουν σκανδαλωδώς ευνοϊκής μεταχείρισης.
Επομένως, νομίζω ότι το νομοσχέδιο κατά το σκέλος ή μάλλον κατά την αρχή του ως επανορθωτικού ή κατά κάποιο τρόπο ως νομοσχεδίου "διορθώσεως ημαρτημένων", πρέπει να γίνει αποδεκτό. Πράγματι, εγώ πιστεύω ότι είναι προς τιμήν του κυρίου Υπουργού Δικαιοσύνης το γεγονός ότι αξιοποιεί τη βαθύτατη και μακρά πείρα που έχει στην απονομή της δικαιοσύνης και προσπαθεί να διορθώσει τα κακώς κείμενα. Ευελπιστούμε ότι θα φέρει και νέες διατάξεις, οι οποίες θα δημιουργήσουν ευνοϊκότερες και καλύτερες προϋποθέσεις απονομής της δικαιοσύνης.
Γιατί θεωρώ το νομοσχέδιο επανορθωτικό; Θα σας το πω με δύο λόγια. Τα άρθρα 2 και 3, στη συντριπτική πλειοψηφία των παραγράφων τους, είναι άρθρα τα οποία διορθώνουν το παρελθόν. Η επαναφορά, παραδείγματος χάρη του "ιδιαιτέρως επικινδύνου" στους ορισμούς του άρθρο 13 του Ποινικού Κώδικα είναι σωστή. Αναγνωρίζω τις καταχρήσεις που έγιναν, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει με μια μονοκονδυλιά να σβήσουμε έναν όρο επιβάρυνσης των εγκλημάτων, που τον γνωρίζουν όλες οι νομοθεσίες. Να κάνουμε περιορισμούς, μάλιστα, να κάνουμε αυστηρές υποδείξεις στα δικαστήρια, μάλιστα, αλλά να πάρουμε ένα μολύβι και να σβήσουμε διατάξεις που έχουν ιστορία, αυτό δεν είναι σωστό. Καλώς κάνει λοιπόν ο κύριος Υπουργός και φέρνει τη γενική διάταξη στον Ποινικό Κώδικα, καθώς επίσης βελτιώνει τη ρύθμιση των ναρκωτικών. 'Όποτε θελήσουμε να εισαγάγουμε στα ειδικότερα εγκλήματα το "ιδιαιτέρως επικίνδυνο", το κάνουμε.
Διορθώνει το νομοσχέδιο τα λάθη που έγιναν με την έφεση του Εισαγγελέως κατά αθωωτικών αποφάσεων. Λάθη, επί λαθών. Διορθώνει το άτοπο να διευθύνεται η Εισαγγελία από τον αρχαιότερο Εισαγγελέα, πράγμα που δημιούργησε πολλά προβλήματα. Επαναφέρει ένα μέρος των καταργηθεισών θέσεων του Αρείου Πάγου, -όχι όλες και ακόμα διορθώνει αυτήν την περίεργη ρύθμιση των μονών και των ζυγών στην Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, για την οποία, αν ενθυμείσθε κύριοι συνάδελφοι, έγινε τόση συζήτηση εδώ στη Βουλή και περίπου πέρασε και στο χώρο του ευτράπελου.
Επίσης, το νομοσχέδιο ξαναρυθμίζει το θέμα της ανωνύμου εταιρείας, της "Α.Ε. Κατασκευαστικής", μια σκέψη σωστή, η οποία ρυθμίστηκε κατά τρόπο τόσο πρόχειρο και αμελέτητο, που ορθώς τώρα επανέρχεται ξανά και ρυθμίζεται από την αρχή.
Αυτή η περίφημη εξωδικαστική επίλυση των διαφορών, που θα θυμάστε πώς διατυμπανίστηκε και πώς εμφανίστηκε και ρυθμίστηκε και ξαναρυθμίστηκε, τελικά αποδεικνύεται ότι ήταν τόσο αμελέτητη και τόσο απαράσκευο το έδαφος για να εφαρμοστεί, ώστε και σήμερα δίνουμε μια αναστολή μέχρι το 1999.
Επομένως το νομοσχέδιο είναι σωστό, διότι ξαναφέρνει περίπου τα πράγματα στην προτέρα κατάσταση, θα έλεγα, και δημιουργεί πάλι συνθήκες ομαλότητος. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι διορθώνονται τα πάντα, ούτε υποστηρίζω ότι με το να διορθώσουμε ορισμένα άτοπα, λύσαμε το πρόβλημα της δικαιοσύνης.
Διότι χρειάζονται βαθιές τομές, χρειάζονται μεγάλες πρωτοβουλίες και κυρίως χρειάζονται και μέσα οικονομικά για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε συνθήκες απονομής της δικαιοσύνης, άξιες της σημασίας αυτής της λειτουργίας. Ας πούμε, αναστέλλονται και πάλι σοβαρότατες διατάξεις του σωφρονιστικού κώδικα που αφορούν νέους θεσμούς σωφρονιστικούς, όπως είναι η ημιελεύθερη διαβίωση, η εργασία κρατουμένων και οι εναλλακτικές ποινές με την προσφορά κοινωνικής εργασίας. Αναστέλλονται, διότι δεν υπάρχει η υποδομή για να εφαρμοσθούν οι θεσμοί, αλλά μέχρι πότε θα τις αναστέλλουμε;
Επίσης άκουσα μετά χαράς, ότι ο κύριος Υπουργός επικροτεί το θεσμό της δικαστικής αστυνομίας, τον οποίο ψηφίσαμε επί υπουργίας μου. Εύχομαι να μπορέσει να περάσει αυτόν το θεσμό πιο εύκολα απ' ό,τι δεν μπόρεσα εγώ, συναντώντας περισσότερο την αντίδραση της ίδιας της αστυνομίας και του Υπουργείου Δημοσίας Τάξεως.
Ο κύριος Υπουργός τολμά και περνά και διατάξεις οι οποίες προκαλούν αντιδράσεις, όπως στην Ολομέλεια και τον Πρόεδρο του Αρείου Πάγου. Τις επικροτώ και χαίρομαι, διότι ο Υπουργός συμμερίζεται την άποψη, που και εγώ είχα υποστηρίξει ως Υπουργός Δικαιοσύνης, ότι η Βουλή ως κυρίαρχο Σώμα μπορεί να ψηφίζει διατάξεις, που αφορούν την οργάνωση της δικαιοσύνης, σε ό,τι αφορά το τεχνικό μέρος της οργάνωσης, χωρίς βεβαίως να υπεισέρχεται σε θέματα προσώπων και σε θέματα απονομής της δικαιοσύνης. Και γι' αυτό καλά κάνει και δημιουργεί και νέα θέση Αντιπροέδρου του Αρείου Πάγου και καλά θα κάνει να προχωρήσει και στην ίδρυση άλλου τμήματος του Αρείου Πάγου.
Το μόνο που ως παράπονο πρέπει να εκφράσω είναι, ότι όταν ως Υπουργός Δικαιοσύνης ίδρυσα έκτη θέση Αντιπροέδρου στο Συμβούλιο Επικρατείας και έκτο τμήμα του Συμβουλίου Επικρατείας, όλο το ΠΑΣΟΚ σύσσωμο σηκώθηκε να υποστηρίξει την αντισυνταγματικότητα και να επικαλεσθεί αθέμιτη επέμβαση στα θέματα της Δικαιοσύνης.
Σήμερα βέβαια και το Συμβούλιο Επικρατείας με ευγνωμονεί για το έκτο τμήμα και για τον έκτο Αντιπρόεδρο και οι πολίτες που εξυπηρετούνται καλύτερα. 'Έτσι χαίρομαι που επικροτεί αυτό το διάβημα εκ των υστέρων και ο κύριος Υπουργός της Δικαιοσύνης.
Τώρα εν συντομία μερικές επιφυλάξεις που έχω και κριτική στο νομοσχέδιο, σε ορισμένες διατάξεις.
Δεν σώζεται η κατάσταση, κύριε Υπουργέ, του άρθρου 1 και δεν αποσοβείται η μεγάλη σύγχυση που θα επέλθει στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο και στις ολομέλειες των μεγάλων δικαστηρίων, όταν συζητείται η συνταγματικότητα ενός νόμου, με τη βελτίωση που κάνατε, περιορίζοντας την προσφυγή φυσικών προσώπων, όταν το θέμα, όπως το λέτε εδώ, είναι μείζονος ενδιαφέροντος. Ποιος θα κρίνει τη μείζονα σπουδαιότητα και ποιος θα κρίνει το έννομο συμφέρον;
Εγώ πιστεύω ότι μέχρι αύριο θα έχετε διαβάσει πιο προσεκτικά την τοποθέτηση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής, η οποία βρίσκει άκρως προβληματική τη διάταξη, πρώτον, διότι θέτει στην ίδια γραμμή το ΑΕΔ με τις ολομέλειες των δικαστηρίων. Το ΑΕΔ όμως όταν κρίνει τη συνταγματικότητα των νόμων δεσμεύει έναντι πάντων, η ολομέλεια όταν κρίνει σε μια υπόθεση δεσμεύει μόνο έναντι συγκεκριμένου προσώπου.
Πώς, λοιπόν, θα γίνει η ίδια ρύθμιση; Αφήνω δε, που στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο υπάρχει παρέμβαση παντός έχοντος έννομο συμφέρον.
Σας είχα πει, αν επιμένετε στη διάταξη, να βγάλετε τελείως τα φυσικά πρόσωπα και να αφήσετε μόνο τις ενώσεις. Τουλάχιστον να περιοριστεί, κατά κάποιον τρόπο, η προσφυγή που θα δημιουργήσει πάρα πολλές μεγάλες δυσχέρειες.
Ακόμη έχω κάποιες επιφυλάξεις ως προς το τριμελές όργανο που θα διοικεί τις μεγάλες εισαγγελίες και τον προϊστάμενο ο οποίος θα επιλέγεται με κλήρωση και θα είναι ένας εκ των πέντε ή των δέκα αρχαιοτέρων. Δηλαδή μπορεί να είναι και ένας νεότερος από εκείνους επί των οποίων θα ασκεί την εποπτεία. Αμφιβάλλω αν αυτό συμβιβάζεται με την αρχή της ιεραρχικής υποταγής και της ιεραρχικής δομής της Εισαγγελίας. Είναι προτιμότερο να προέρχεται από την επόμενη βαθμίδα ο εισαγγελεύς και να ορίζεται από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο ή αν θέλετε και με κλήρωση ή και με εκλογή, αλλά πάντως να είναι από την επόμενη βαθμίδα ιεραρχίας.
Επίσης εγώ θα σας έλεγα, καλά κάνετε και με την Επιθεώρηση παρ όλες τις αντιδράσεις, οι οποίες σημειώνονται. Ο νεότερος Αντιπρόεδρος δεν πρέπει να είναι Επιθεωρητής. Αυτό σημαίνει ότι μονίμως θα είναι ο εκλεκτός της εκάστοτε κυβέρνησης.
Τέλος, θα ήθελα να σας ρωτήσω, γιατί αυτή η τσιγκουνιά ως προς τις καινούριες θέσεις που ορίζετε; Δέκα Αρεοπαγίτες κατήργησε ο προκάτοχός σας κ. Κουβελάκης, γιατί είχε προβλήματα και δεν ήθελε κάποιοι να προαχθούν, πέντε εσείς επαναφέρετε. Και στις άλλες θέσεις -θα σας τα πούμε στη συζήτηση επί των άρθρων- θα πρέπει να φροντίσετε να κάνετε κάποιες αυξήσεις.
Εν τέλει, παρόλο που υπάρχουν και άλλα σημεία τα οποία θα μας απασχολήσουν, θα ήθελα να πω ότι το νομοσχέδιο το ψηφίζουμε γιατί επαναφέρει, όπως είπα στην αρχή ορισμένα πράγματα στη σωστή τους βάση και πιστεύουμε ότι ο κύριος Υπουργός, σύμφωνα και με όσα μας είπε, θα προχωρήσει σε νέα βήματα, τα οποία θα αποκαταστήσουν την τάξη στη Δικαιοσύνη.