ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΞΔ'-20.1.2004:Συζήτηση Σ.Ν. Υπ. Δικαιοσύνης "Παροχή νομικής βοήθειας σε πολίτες χαμηλού εισοδήματος και άλλες διατάξεις"
Τα νομοσχέδια ήρθαν κανονικά σε όλες τις Επιτροπές, μελετήθηκαν, συζητήθηκαν και ανέτως αναπτύχθηκαν όλες οι απόψεις. Στο τελευταίο νομοσχέδιο που έρχεται παραμονές εκλογών ο κύριος Υπουργός παρακάμπτει τη Διαρκή Επιτροπή και φέρνει στην εφάπαξ συζήτηση στην Ολομέλεια -κανονικά κατά τη γνώμη μου με τον Κανονισμό θα έπρεπε να είχαμε απαγορέψει την υποβολή τροπολογιών ειδικά σε αυτήν τη διαδικασία της εφάπαξ συζήτησης- τροπολογίες οι οποίες έχουν πάρα πολύ μεγάλη σημασία.
Κατά κάποιο τρόπο μας δημιουργεί και μία πολιτική και ψυχική πίεση, διότι οι περισσότερες από αυτές τις τροπολογίες σε ορισμένες διατάξεις τους είναι θετικές, θέλουμε να τις ψηφίσουμε και τις ψηφίζουμε, αλλά συμπράττουμε άθελά μας σε μία κοινοβουλευτική διαδικασία η οποία δε μας τιμά. Έπρεπε να είχαμε όλο το χρόνο στην κοινοβουλευτική επιτροπή να τις μελετήσουμε, να ακούσουμε τους φορείς οι οποίοι ενδιαφέρονται για αυτές τις τροπολογίες, να τις βελτιώσουμε ενδεχομένως και στην Ολομέλεια βεβαίως να γίνει η σχετική συζήτηση.
Εν πάση περιπτώσει τις θέσεις μας τις εξέθεσε ο εισηγητής μας κ. Κατσαρός και θέλω να εντοπίσω το ενδιαφέρον μου σε δύο –και κυρίως σε μία- διατάξεις, οι οποίες είναι απαράδεκτες και από άποψη περιεχομένου. Σε προεκλογική περίοδο έχουμε εθιστεί πλέον στις «φωτογραφίες», αλλά να μη γίνονται «φωτογραφίες» και από το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Εάν ισχύουν όσα είπε ο συνάδελφος κ. Κατσαρός για την περίπτωση συμβολαιογράφου στη Θεσπρωτία, νομίζω ότι ταιριάζει στο ήθος και στη στάση του κυρίου Υπουργού να πάρει αμέσως την τροπολογία πίσω και ας έρθει άλλη φορά σε άλλο νομοσχέδιο, όποτε υπάρξει Βουλή, να δούμε περί τίνος πρόκειται.
Η άλλη τροπολογία που έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία και μας ενοχλεί ιδιαίτερα είναι αυτή που αναφέρεται στην εκλογή των μελών της διοικήσεως των δικαστηρίων. Πρόκειται για τα καίρια αυτοδιοικητικά όργανα της δικαιοσύνης. Πρόκειται για την εσωτερική διοίκηση της δικαιοσύνης. Πρόκειται για τα όργανα εκείνα στα οποία έχουμε εναποθέσει τις ελπίδες μας για μία αντικειμενική και απροσωπόληπτη λειτουργία της δικαιοσύνης. Είναι δυνατόν με μία τέτοια τροπολογία να εξυπακούεται –διότι αυτό εξυπακούεται- ότι οι δικαστές σε παραμονές εκλογών ή λόγω των εκλογών θα επηρεαστούν και δεν μπορούν να λειτουργήσουν αντικειμενικά;
Και επομένως συντέμνουμε τη θητεία των υπαρχουσών διοικήσεων μόνο και μόνο για να γίνουν οι εκλογές, πριν από τις πολιτικές εκλογές; Δηλαδή τι πρόκειται να συμβεί στις πολιτικές εκλογές έστω και αν αλλάξει το πολιτικό καθεστώς; Μπορεί αυτό να επηρεάζει ποτέ το φρόνημα των δικαστών και κυρίως ποιους θα επιλέξουν για να ασκούν τα καθήκοντα της εσωτερικής διοίκησης;
Νομίζω ότι είναι μια τροπολογία και μια διάταξη που μειώνει ανεπανόρθωτα το κύρος των δικαστών. Μειώνει το δικό μας κύρος και ιδίως εκείνων οι οποίοι αναγκαστικά με την τεκμαιρόμενη πλειοψηφία τους θα ψηφίσουν αυτήν τη διάταξη, αν ο κύριος Υπουργός εμμείνει, και πάντως δεν είναι για το καλό της λειτουργίας του πολιτεύματος να δημιουργούμε εμείς οι ίδιοι αμφιβολίες για την αξιοπιστία του δικαστικού λειτουργήματος. Άλλωστε τι το τραγικό θα συνέβαινε, εάν αυτές οι εκλογές γίνονταν μετά τις βουλευτικές εκλογές, εφόσον συμπίπτουν απολύτως; Μια τέτοια περίπτωση προβλέπεται. Άμα δεν υπάρξει απαρτία, οι εκλογές μεταφέρονται μετά τη διεξαγωγή των πολιτικών εκλογών. Δηλαδή, στη μια περίπτωση μπορούν να γίνουν μετά και στην άλλη δεν μπορούν να γίνουν;
Πρόκειται νομίζω, για μια διάταξη η οποία, εκτός του ότι είναι και ολίγον σχιζοφρενική από τη διατύπωσή της και για τις προβλέψεις που έχει, είναι ταυτόχρονα βαθύτατα προσβλητική και για το κύρος των δικαστών και για το κύρος το δικό μας. Άλλωστε οι ενώσεις των δικαστών που εκπροσωπούν τα σώματα έχουν διατυπώσει έντονες διαμαρτυρίες, έντονες επιφυλάξεις και προβάλλουν επιχειρήματα τα οποία είναι απολύτως πειστικά.
Θα ήθελα, λοιπόν, και εγώ μαζί με όλους τους συναδέλφους που διατύπωσαν τις αντιρρήσεις τους να ζητήσω από τον κύριο Υπουργό να δώσει ένα ακόμα δείγμα του συνετού και συνεπούς τρόπου με τον οποίο έχει χειριστεί πολλά θέματα δικαιοσύνης κατά τη διάρκεια της θητείας του και κατά την εφαρμογή του Συντάγματος και να προχωρήσουμε κανονικά στη διεξαγωγή των εκλογών για την ανάδειξη των διοικήσεων μετά τη διεξαγωγή των βουλευτικών εκλογών.
Επί τη ευκαιρία, θα σας παρακαλούσα να ακούσετε και κάτι σχετικό και να λάβετε τα μέτρα σας, καίτοι δεν είναι μέσα στο νομοσχέδιο, αλλά αναφέρεται στη διοίκηση της δικαιοσύνης και έχει σχέση με αυτά που σας έλεγα: Την υποχρέωσή μας και ιδίως τη δική σας να διαφυλάσσουμε τη δικαιοσύνη από τις πολιτικές πιέσεις που υφίσταται σε προεκλογική περίοδο.
Ξέρετε τι χαρτί κυκλοφόρησε σήμερα ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Επικρατείας; Συγκαλεί το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο για να ορίσει το Γενικό Διευθυντή της Σχολής Δικαστών για μια τετραετία. Παραμονές βουλευτικών εκλογών θα οριστεί ο διοικητικός προϊστάμενος της Σχολής Δικαστών για μια τετραετία τώρα, ενώ τη θέση κατέχει ο κ. Κρουσταλάκης με επανειλημμένες παρατάσεις της θητείας του. Και δεν αντιλαμβάνομαι σε τι θα πείραζε, αν αυτή η θητεία του κ. Κρουσταλάκη παρετείνετο και για ένα μήνα ακόμα, ώστε και αυτό να γίνει μετά τις εκλογές για να βρίσκεται εκτός της –ας το πω- υπόπτου περιόδου.
Βέβαια δε σας αφορά αυτό, είναι θέμα ενός δικαστηρίου και δεν αναφέρεται στο δικαιοδοτικό του έργο. Αναφέρεται στο διοικητικό του έργο και γι’ αυτό εγώ σας το θέτω υπόψη. Νομίζω ότι έχετε όλες τις δυνατότητες να προλάβετε μια κίνηση, η οποία δημιουργεί πάρα πολλά ερωτηματικά και πολλές αντιδράσεις.[...]
Λυπάμαι, γιατί στη διάταξη που αφορά στις εκλογές των διοικήσεων, δεν επέλεξε ο κύριος Υπουργός την απλούστερη, σαφέστερη και πιο αποδοτική λύση που δεν μπορεί να δημιουργήσει και καμία υποψία. Εάν το Σάββατο που διενεργούνται οι εκλογές είναι παραμονή βουλευτικών ή ευρωβουλευτικών εκλογών, οι εκλογές αυτές γίνονται το επόμενο Σάββατο.
Αυτό δεν είναι το απλούστερο, κύριε Υπουργέ;[...]
Φέρνοντας δύο Σάββατα πιο νωρίς την εκλογή, κάνετε μια σοβαρή σύντμηση της θητείας των διοικήσεων, η οποία, όπως υποστηρίζετε, φέρνει πάρα πολλές ανωμαλίες, ενώ η μία και μοναδική εβδομάδα, η οποία θα μετέθετε τις εκλογές για το επόμενη Σάββατο, σχεδόν θα περνούσε απαρατήρητη.
Επομένως, εδώ μας αφήνετε μία πιθανότητα να κάνουμε διάφορες υποθέσεις. Εγώ θα έλεγα να το ξανασκεφθείτε και να υιοθετήσετε την πλέον απλή διατύπωση, που λέει ότι, εάν συμβαίνουν, αυτά που συμβαίνουν στην πρώτη παράγραφο, οι ολομέλειες των οικείων δικαστηρίων συνέρχονται το αμέσως επόμενο των εκλογών αυτών Σάββατο. Έτσι θα τελειώσουμε και θα μείνουμε όλοι ικανοποιημένοι.
Ήθελα επίσης να καυτηριάσω μια παρατήρηση που κάνατε, η οποία δεν θα έπρεπε να γίνει, εις βάρος των ενώσεων των δικαστών. Λίγο, πολύ, είπατε ότι δεν νομιμοποιούνται οι ενώσεις των δικαστών είτε τα προεδρεία τους είτε οι ίδιες οι ενώσεις να αναφέρονται σε θέματα που έχουν σχέση με τα τριμελή όργανα διοικήσεως των δικαστηρίων. Δηλαδή οι ενώσεις με τι ασχολούνται; Μόνο με τα εσωτερικά τους, με το πώς θα διαχειρίζονται τα θέματα των δικαστών, τα οποία τους αναθέτουν οι δικαστές να διεκπεραιώσουν; Δεν ενδιαφέρονται οι ενώσεις για τα τριμελή όργανα διοικήσεως; Δεν ενδιαφέρονται οι ενώσεις για το πώς λειτουργούν τα δικαστήρια, για το πώς επιτελούν το έργο τους οι εκλεγόμενοι για τη διοίκηση των δικαστηρίων;[...]
Σε σχέση με το θέμα της Διεύθυνσης της Σχολής Δικαστών, μου δώσατε κάποιες εξηγήσεις τις οποίες είμαι υποχρεωμένη να δεχθώ, ότι λήγει η θητεία στις 19 Φεβρουαρίου του κ. Κρουσταλλάκη και επομένως δεν μπορεί να υπάρξει παράταση. Βέβαια, έχω την εντύπωση ότι στα διοικητικά όργανα, εάν δεν υπάρξει άμεση αναπλήρωση του οργάνου, του οποίου έληξε η θητεία μπορεί να συνεχίσει να ασκεί τα έργα μέχρι της εκλογής του νέου οργάνου.
Πάντως και για την πληροφόρησή σας, υπάρχει και κάτι άλλο περίεργο σε αυτό το έγγραφο που κυκλοφόρησε. Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας ορίζει ότι αυτός ο γενικός διευθυντής της Σχολής πρέπει να είναι αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας. Νομίζω όμως ότι δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο από την κείμενη νομοθεσία. Μπορεί να είναι ακόμα και πάρεδρος, κάτι που δεν ταιριάζει, αλλά μπορεί να είναι και απλός σύμβουλος. Τώρα το να καταφεύγουμε στους αντιπροέδρους και μάλιστα προεπιλεκτικά, (εγώ δεν αποκλείω να είναι αντιπρόεδρος με επιλογή του δικαστικού συμβουλίου, αλλά να το προκαθορίζουμε κιόλας), αυτό είναι λιγάκι σόλοικο.
Εν πάση περιπτώσει, εγώ αυτά ήθελα να διατυπώσω με μόνο κίνητρο να κρατήσουμε τη δικαιοσύνη όσο γίνεται πιο μακριά από τις εντάσεις που δημιουργούνται λόγω των ημερών.