ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΡΛΖ'-28 ΜΑΪΟΥ 1997(Ν.2509/1997):Συζήτηση των άρθρων του νομοσχεδίου Υπ.Δικαιοσύνης"Ποινική ευθύνη των Υπουργών"
Θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι τα όσα είπατε περί αναστολής και παραγραφής με επιστράτευση παλαιών γνωμοδοτήσεων δεν έχουν σχέση με το θέμα μας και με τη κριτική μας. Παρακολουθήστε με αν θέλετε, για να δείτε τι λάθος γίνεται εδώ μ' αυτή τη παραγραφή που εισάγετε.
Το μειονέκτημα δεν είναι μόνο ότι γινόμαστε πολύ επιεικείς απέναντι των Υπουργών και ενώ για τους κοινούς πολίτες η παραγραφή είναι αυτή που είναι, για τους Υπουργούς είναι μικρότερη. Αυτό είναι το πολιτικό επιχείρημα. Υπάρχει μια άλλη πολύ σημαντική δυσκολία και μια δυσμενέστατη μεταχείριση των Υπουργών. Νομίζετε, με το να υιοθετείτε σύντομη παραγραφή πέντε ετών, βοηθείτε στην ταχεία εκκαθάριση; Στην πραγματικότητα, τρενάρετε τα πράγματα και επιμηκύνετε την αβεβαιότητα του Υπουργού. Για ποιο λόγο: Διαγράφετε την προθεσμία άσκησης του δικαιώματος προς κατηγορία και απομένει μόνο ως προθεσμία η παραγραφή, η οποία είναι πενταετής.
Τι θα συμβεί λοιπόν: Αυτά τα πέντε χρόνια που τρέχει η παραγραφή, συν τα χρόνια της αναστολής που έχει προηγηθεί, θα μπορεί ανά πάσα στιγμή η Βουλή να κινήσει τη δίωξη του Υπουργού. Δηλαδή, χωρίς να το θέλετε και παρά τη διάθεσή σας να βοηθήσετε και να συντομεύσετε την εκδίκαση, οδηγείτε στην πραγματικότητα σε επιμήκυνση.
Ακούστε ένα παράδειγμα: 'Ένας Υπουργός στην αρχή της τετραετίας κάνει ένα πλημμέλημα ή ένα κακούργημα. Ας ευχηθούμε ότι δεν θα συμβεί ποτέ, αλλά θεωρητικά αυτό αντιμετωπίζει ο νόμος. Κατά τα τέσσερα χρόνια που "τρέχει" η Βουλή, αναστέλλεται η παραγραφή.
Αρχίζει να τρέχει η παραγραφή από την πρώτη χρονιά της επομένης Συνόδου και επί πέντε συνεχή έτη. Επομένως, επί τέσσερα χρόνια της νέας Βουλής και άλλο ένα χρόνο της επομένης, κατά τη διάρκεια δηλ. των πέντε αυτών ετών, μπορεί, ανά πάσα στιγμή, η Βουλή να κατηγορήσει τον Υπουργό. Είναι αυτό σωστό και δίκαιο;
Κύριε Υπουργέ, μην την πείτε "αποσβεστική προθεσμία", πείτε την "προϋπόθεση προς κατηγορία".
Στο Ποινικό Δίκαιο π.χ. η τρίμηνη προθεσμία της εγκλήσεως, τι είναι στην πραγματικότητα και αυτή; Μία προθεσμία που οριοθετεί το δικαίωμα προς άσκηση της ποινικής διώξεως.
Κάντε με την παραγραφή ό,τι θέλετε. Εμείς υποστηρίζουμε, ότι η παραγραφή δεν πρέπει να θιγεί, πρέπει να είναι ίδια για όλους τους πολίτες, Υπουργούς και μη Υπουργούς, διότι δεν μπορούμε να ισχυριζόμαστε ότι ο Υπουργός χρειάζεται καλύτερη μεταχείριση. Βάλτε όμως κάποιον περιορισμό στο δικαίωμα της Βουλής να εγείρει την κατηγορία. Ξέρετε τι θα πει για έναν Υπουργό να περιμένει πέντε συν τέσσερα, δηλ. εννιά χρόνια, το ενδεχόμενο ότι θα εγερθεί εναντίον του κάποια κατηγορία από τη Βουλή, επειδή οι πολιτικές συνθήκες ανετράπησαν και κάποια στιγμή κάποια Πλειοψηφία κρίνει ότι πρέπει να τον διώξει; Αυτό είναι πραγματικά άδικο και δυσμενές για τον Υπουργό. Επομένως, για σκεφθείτε το. Αν θέλετε το κρατάμε, γιατί εγώ έχω εμπιστοσύνη στην πρακτική σας σκέψη. Πώς θα περιορίσουμε τον πραγματικό κίνδυνο που απειλεί τον Υπουργό;
Το λογικότερο είναι αυτό που λέμε εμείς. Να μείνει η παραγραφή ως έχει, να μην την θίξουμε. Θέλετε να την θίξουμε; Θίξτε την, παίρνετε την πολιτική ευθύνη ότι συντομεύετε το αξιόποινο, αλλά βάλτε μία προθεσμία προς δίωξη. Μην την πείτε, αν δεν θέλετε "αποσβεστική προθεσμία", να την βαφτίσουμε αλλιώς, πάντως θα πρέπει η Βουλή μέσα σε ορισμένο χρόνο να μπορεί να διώξει τον Υπουργό. Εμείς προτείναμε δύο Συνόδους. Θέλετε περισσότερο; Θέλετε τρεις; Εγώ το βρίσκω πολύ μεγάλο το διάστημα.
Το άλλο που θα ήθελα να σας πω, -και πάλι επικαλούμαι την πείρα σας- είναι σχετικό με τον ανακριτή και το συμβούλιο. Αναφέρατε στη Βουλή περιστατικά που κατά την εκτίμησή σας υπήρξαν σκληρά για ορισμένους Υπουργούς, γιατί αφορούσαν την προσωρινή κράτηση ή την άρνηση της αποφυλάκισης. Τέτοιος κίνδυνος τώρα δεν υπάρχει, διότι μπορεί να αποκλειστεί εκ προοιμίου αυτός ο κίνδυνος από το νόμο, δηλ. να μην διατάσσεται προσωρινή κράτηση κατά του Υπουργού ποτέ. Εμείς δεν θα είχαμε αντίρρηση να μην επιβάλλεται προσωρινή κράτηση ούτε από την Προανακριτική Επιτροπή, όπως το έχετε, ούτε και από τον ανακριτή, ούτε και από το συμβούλιο, αλλά δώστε τη δυνατότητα στον Υπουργό να έχει έναν δικαστή μπροστά του για να απολογηθεί. Δεν μπορεί να περιοριστεί η άμυνά του μονάχα στις εξηγήσεις που θα δώσει στην Προανακριτική Επιτροπή. Η Προανακριτική Επιτροπή -κακά τα ψέματα- είναι πολιτικό όργανο, λειτουργεί με πλειοψηφίες και μειοψηφίες. Ποιες εγγυήσεις έχει ο Υπουργός ενώπιον της Επιτροπής; Καμία δεν έχει. Εξηγήσεις δίνει, λέει ό,τι θέλει, τον ακούνε, δεν τον ακούνε. Ενώ αν πάει στον ανακριτή θα έχει όλες τις εγγυήσεις, ώστε να προσφέρει και τα αποδεικτικά του μέσα και να βελτιώσει τη θέση του. Την προσωρινή κράτηση να την σβήσουμε, να μην διατάσσεται.[...]
Να συνεχίσω εκεί που τελείωσε ο συνάδελφος κ. Φούσας στο άρθρο 8.
'Αποψή μου είναι, ότι αυτή η επιτροπή δεν πρέπει να έχει το δικαίωμα επιβολής καταναγκαστικών μέτρων. Και καταναγκαστικά μέτρα είναι η προσωρινή κράτηση και οι περιοριστικοί όροι. Η εξομοίωση δηλαδή της ανακριτικής επιτροπής με ανακριτικές αρχές και εισαγγελέα, πρέπει να έχει ισχύ μόνο για τη διενέργεια ανακριτικών πράξεων. Δηλαδή να μπορεί να κάνει η επιτροπή αυτή όλες τις ανακριτικές πράξεις που κάνει ο ανακριτής και ο εισαγγελέας, με τη βοήθεια βέβαια των δικαστικών αρχών. Η εμπειρία έχει δείξει ότι είναι ένα πολιτικό όργανο. Μπορεί να λέγεται δικαστικό, τα κίνητρά της ή εν πάση περιπτώσει η ατμόσφαιρα που επικρατεί είναι πολιτική. Και δεν ταιριάζει να επιβάλει καταναγκαστικά μέτρα, πέραν των προβλημάτων που θα δημιουργηθούν στις περιπτώσεις στις οποίες ανέφερε ο κ. Φούσας. Διότι επιβάλλεις στον Υπουργό τι; Να μη φύγει στο εξωτερικό για να είναι παρών στη δίκη. Και εκείνος φεύγει. Τι θα γίνει μετά;
'Ίσως μου πείτε ότι μπορεί να υπάρχει ένα φοβερό κακούργημα, μια μεγάλη κατάχρηση, τι θα κάνουμε. Αυτό είναι ένα δεινό της πολιτικής ζωής και του Τόπου, αλλά θα είναι ακόμα μεγαλύτερο δεινό να επιβληθούν αυτά τα μέτρα και να μην εκτελεσθούν, χωρίς δυνατότητα αντίδρασης.
Λοιπόν εγώ δε θα ήμουν αντίθετη με την ιδέα να διαγραφεί όλο αυτό το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 8 και αν είναι προνομιακή η μεταχείριση του Υπουργού, ας είναι, αφού εδώ τίθενται στην πλάστιγγα και άλλα έννομα αγαθά.
Στο άρθρο 9 διατηρούμε τις σοβαρότατες αντιρρήσεις μας για την ειδική πλειοψηφία. Δεν έχετε δίκιο, κύριε Υπουργέ. Ο κανόνας του συντάγματος είναι μόνο η απαρτία των 75 και η πλειοψηφία του συνόλου των παρόντων. 'Όπου έπρεπε να ισχύσει άλλη πλειοψηφία, 151, δηλαδή απόλυτη πλειοψηφία επί του συνόλου, αυτό το λέει το Σύνταγμα. Αλλιώς όπως ελέχθη, ο κάθε νόμος θα μπορούσε να ρυθμίζει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η Βουλή.
Δε συνεχίζω, φαίνεται ότι είσθε αμετάπειστος, αλλά πάντως εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να το ξαναδηλώσουμε.
Και το τελευταίο που ήθελα να πω, στο άρθρο 10, είναι ότι επίσης άποψή μας είναι ότι η προεδρία του Ειδικού Δικαστηρίου από τον Πρόεδρο του Αρείου Πάγου είναι υποχρεωτική, είτε αυτός έχει διοριστεί πριν από την κατηγορία είτε μετά την κατηγορία. Δεν αναπληρώνεται ο Πρόεδρος του Αρείου Πάγου στο Ειδικό Δικαστήριο. Μπορεί να είναι κακό αυτό. Μπορεί να έπρεπε να είναι αλλιώς. Αλλά αυτό προβλέπει το Σύνταγμα. Είναι και αυτό μία τροχοπέδη του άρθρου 86. Και αυτό που βάζετε εδώ στο τελευταίο εδάφιο στην παράγραφο 1 του άρθρου 10, να κληρώνεται ο αναπληρωτής του για την περίπτωση που ο πρόεδρος θα είναι διορισμένος μετά την κατηγορία, αυτό τι σημαίνει: 'Ότι το Ειδικό Δικαστήριο θα λειτουργεί με αναπληρωτή του προέδρου.
Νομίζω ότι δεν είναι σύμφωνο με το Σύνταγμα, και όσα έγιναν, η προεδρία δηλαδή του κ. Κόκκινου στο δικαστήριο ήταν υποχρεωτική. Δεν μπορούσε να μην προεδρεύσει του δικαστηρίου, εφόσον ήταν ο Πρόεδρος του Αρείου Πάγου και δεν εκωλύετο, δεν υπήρχε δηλαδή ουσιαστικό ανυπέρβλητο κώλυμα.
Αυτά που θεσμοθετείτε δεν είναι σύμφωνα με το ισχύον Σύνταγμα, δηλαδή το άρθρο 86. Εάν το αλλάξουμε το άρθρο 86, θα είναι σωστό.