ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΡΟΑ'-15.5.2001(Ν.2916/2001):Συζήτησης άρθρων του Σ.Ν. Υπ. Παιδείας"Διάρθρωση ανώτατης εκπαίδευσης και ρύθμιση θεμάτων τεχνολογικού τομέα"
Θα επικεντρώσω το ενδιαφέρον μου σε δύο σημεία των άρθρων που συζητούμε -το ένα είναι οι μεταπτυχιακές σπουδές και το άλλο είναι τα επαγγελματικά δικαιώματα- για να αναπτύξω κάπως περισσότερο όσα είπα στην πρωτολογία μου.
Θεωρώ, ότι είναι μια εκκωφαντική ασυνέπεια του Υπουργείου Παιδείας να έρχεται και να "σφηνώνει" μια διάταξη περί μεταπτυχιακών σπουδών σε αυτό το νομοσχέδιο όταν αναμένεται -και πρέπει σύντομα να κατατεθεί και να ψηφιστεί από τη Βουλή- ένα ολοκληρωμένο νομοθέτημα για τις μεταπτυχιακές σπουδές.
Ετοιμάζεται ήδη από τον προκάτοχο του κυρίου Υπουργού. Έχει εξαγγελθεί και είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό νομοθέτημα. Διότι οι μεταπτυχιακές σπουδές είναι η τελευταία μας ελπίδα να αναβαθμίσουμε τις πανεπιστημιακές σπουδές, τις σπουδές ανώτατης εκπαίδευσης, και να ξεφύγουμε απ' αυτήν τη γενική τάση που παρατηρείται και στην Ευρώπη, να υποβαθμίζονται τα πτυχία, να μετατρέπονται σε επαγγελματικούς τίτλους και να εντοπίζεται ο επιστημονικός και θεωρητικός χαρακτήρας της επιστήμης στις μεταπτυχιακές σπουδές.
Έρχεται, λοιπόν, ο κύριος Υπουργός, ασυνεπής σε αυτό το σημείο, να εντάξει μια διάταξη περί μεταπτυχιακών σπουδών σχετικά με τα Τ.Ε.Ι., η οποία και η ίδια πραγματικά έχει σοβαρά προβλήματα, όπως ανέφερα προηγουμένως.
Πρώτα απ' όλα υπάρχει μια ανομοιομορφία. Δίδεται δικαίωμα συνεργασίας με πανεπιστήμια του εξωτερικού στα Τ.Ε.Ι. και επιβάλλεται η υποχρέωση στα Τ.Ε.Ι. ή δίδεται η ευχέρεια στα Τ.Ε.Ι., να διαθέτουν χώρους και εγκαταστάσεις τους σε ξένα ομοταγή, όπως λέει, πανεπιστήμια του εξωτερικού. Αυτό το δικαίωμα όμως δεν το έχουν τα πανεπιστήμια. Τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, τα πανεπιστήμια και τα πολυτεχνεία, συνεργαζόμενα με ξένα ιδρύματα σε επίπεδο μεταπτυχιακό δεν έχουν τη δυνατότητα να διαθέτουν τις εγκαταστάσεις και τους χώρους τους για τη διεξαγωγή αυτών των μεταπτυχιακών σπουδών.
Αυτό όμως, είναι το λιγότερο. Το χειρότερο είναι ότι με τη δυνατότητα που ανοίγεται θα συμβεί αυτό που είπα και στην πρωτολογία μου. Κάθε ξένο πανεπιστήμιο που έχει έρθει και έχει εγκατασταθεί στην Ελλάδα και καλύπτεται με τη μορφή του Κέντρου Ελευθέρων Σπουδών -προπαγανδίζει και κερδίζει υποψηφίους απ' αυτά τα παιδιά που δεν κατορθώνουν να μπουν στα ελληνικά πανεπιστήμια και δεν έχουν τη δυνατότητα να πάνε και στο εξωτερικό- θα έχει πλέον την επίσημη κάλυψη του κράτους να διεξάγει αυτό το έργο μέσα στα Τ.Ε.Ι. Και μάλιστα, δικαιωματικά, θα χρησιμοποιεί τους χώρους και τις εγκαταστάσεις του Τ.Ε.Ι.
Δεν παραγνωρίζω ότι αυτή η παρενέργεια είναι συνέπεια και της άρνησης των πανεπιστημίων να συνεργάζονται με τα Τ.Ε.Ι. για να κάνουν μεταπτυχιακές σπουδές. Υπάρχει εκ μέρους των Α.Ε.Ι. μια προκατάληψη, υπάρχει μια διάθεση αποκλεισμού, υπάρχει μια διάθεση υποβάθμισης των πτυχιούχων των Τ.Ε.Ι. και των διδασκόντων των Τ.Ε.Ι. που δεν ανταποκρίνεται πολλές φορές στην πραγματικότητα. Δεν μπορούμε, όμως, να φθάσουμε στο άλλο άκρο, να πούμε δηλαδή, "Τ.Ε.Ι., συνεργαστείτε με όποιο πανεπιστήμιο του εξωτερικού σας προσφέρεται μέσα στο χώρο σας."
Και αυτή η δουλειά μέσα στα ΤΕΙ από τα ξένα πανεπιστήμια, αυτά που θα εγκατασταθούν μέσα, δεν θα γίνεται βέβαια με το αζημίωτο. Θα γίνεται με τα χρήματα των Ελλήνων σπουδαστών.
Το άλλο σημαντικό σημείο επίσης, που θέλω να θίξω και είναι πάρα πολύ νεφελώδες, είναι το εξής: Τελικά, έχει καταλάβει ο κύριος Υπουργός τι κάνει με τα επαγγελματικά δικαιώματα στην παράγραφο 6 του άρθρου 6, στην αναδιατύπωσή του; Ακούστε τι τραγέλαφος πραγματικός δημιουργείται. 'Ήδη υπάρχουν επαγγελματικά δικαιώματα κατοχυρωμένα με προεδρικά διατάγματα σε ορισμένες ειδικότητες, στους λογιστές και στους γεωτεχνικούς. Αυτοί είναι απόφοιτοι τριετούς φοιτήσεως όπως ήταν μέχρι πρότινος τα ΤΕΙ και έχουν πλήρη επαγγελματικά δικαιώματα τριετούς φοιτήσεως, δηλαδή επιπέδου τριετούς φοιτήσεως. Σε λίγο θα βγουν οι απόφοιτοι μετά την ισχύ του νόμου από ένα Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα. Αυτοί θα έχουν τα επαγγελματικά δικαιώματα των τριετούς φοιτήσεως, σύμφωνα με την παράγραφο 1. Έτσι θα έχουμε δύο κατηγορίες, αφού δεν μας εξηγεί ο κύριος Υπουργός ποιοι θα έχουν ποια επαγγελματικά δικαιώματα και συγκεκριμένα ποιοι θα έχουν τα δικαιώματα της τετραετούς φοιτήσεως.
Το χειρότερο όμως είναι αυτό που θα συμβεί σε εκείνες τις κατηγορίες ειδικοτήτων, που δεν έχουν επαγγελματικά δικαιώματα. Είναι οι σχολές ΣΤΕΦ, των Τεχνολόγων Εφαρμογών, που είναι μια ολόκληρη κατηγορία ειδικοτήτων. Για μερικές από αυτές έχουν βγει τα διατάγματα αλλά έχει ανασταλεί η ισχύς τους λόγω της γνωστής αντίθεσης του Τεχνικού Επιμελητηρίου και της παρέμβασης του ΥΠΕΧΩΔΕ. Αυτά τα προεδρικά διατάγματα αργούν. Υπάρχουν και άλλες ειδικότητες για τις οποίες δεν έχουν εκδοθεί καθόλου διατάγματα.
Θα βγουν, λοιπόν, καινούριοι απόφοιτοι από τα ΤΕΙ και θα πρέπει να εκδοθούν καινούρια προεδρικά διατάγματα. Ερώτημα πρώτον: Αυτά τα επαγγελματικά δικαιώματα τα καινούρια, τι επιπέδου επαγγελματικά δικαιώματα θα είναι; Πρέπει να μας τα εξηγήσει εδώ ο κύριος Υπουργός, όχι όταν θα βγάλει το προεδρικό διάταγμα. Δηλαδή ο πτυχιούχος δομικών έργων ή όπως λέγεται η ειδικότητα αυτή, που θα αποφοιτήσει μετά το νόμο θα είναι το ίδιο με τον πτυχιούχο πολιτικό μηχανικό του Πολυτεχνείου; Θα έχει τα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα; Κανονικά πρέπει να έχει τα ίδια. Γιατί να μην έχει τα ίδια; Σε ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα -το μη πανεπιστημιακό έφυγε κιόλας- εφοίτησε, πτυχίο ανωτάτου εκπαιδευτικού ιδρύματος έχει, γιατί να μην είναι πολιτικός μηχανικός του Πολυτεχνείου σε επίπεδο επαγγελματικών δικαιωμάτων;
Δεύτερο ερώτημα: Αυτά τα νέα επαγγελματικά δικαιώματα που θα εκδοθούν για τις ειδικότητες, που δεν έχουν ακόμα, θα καλύπτουν και τους παλαιούς της τριετούς φοιτήσεως; Έτσι λέει. Θα ισχύουν για όλους τους αποφοίτους των ΤΕΙ. Έτσι, θα εξισώσουμε τους παλαιούς τριετούς φοιτήσεως, με τους καινούριους τετραετούς φοιτήσεως οι οποίοι -βάζω ερώτημα- θα έχουν τα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα με τους πτυχιούχους του Πολυτεχνείου;
Πρόκειται περί τραγελάφου, κύριε Πρόεδρε. Είστε και ο ίδιος τεχνικός και το καταλαβαίνετε ακόμα καλύτερα. Ο κύριος Υπουργός δεν έχει επίγνωση του τι νομοθετεί σ' αυτό το σημείο.[…]
Θέλω να πω δυο λόγια ειδικά για το η'. Ασφαλώς εδώ επιλέγεται μία ρύθμιση για να ξεπερασθεί το εμπόδιο που έχει θέσει το Συμβούλιο Επικρατείας ως προς την εκλογή των πρυτανικών αρχών, το οποίο Συμβούλιο Επικρατείας έχει αποφανθεί ότι είναι αντισυνταγματική η συμμετοχή των διοικητικών υπαλλήλων στην εκλογή πρυτανικών αρχών. Και αν δεν κάνω λάθος γι' αυτόν το λόγο είχε ακυρώσει.
Προσωπικά εγώ θέλω να γιατρευτεί αυτή η πληγή και μακάρι να γιατρεύεται μ' αυτόν τον τρόπο. 'Έχω όμως αρκετές επιφυλάξεις διότι εάν μετέχουν οι διοικητικοί υπάλληλοι, υπάρχει ένα ψήγμα αντισυνταγματικότητας σύμφωνα με την ερμηνεία του Συμβουλίου Επικρατείας. Μακάρι έτσι με τον ενιαίο φορέα να λύνεται. 'Έχω πρόβλημα πάντως να δεχθώ ότι λύνεται.
Εκείνο που μου δημιουργεί απορίες είναι η άλλη ρύθμιση, ότι δηλαδή όλοι αυτοί οι φορείς που αποτελούν ενιαίο πλέον φορέα, δηλαδή οι βοηθοί, οι επιστημονικοί συνεργάτες, οι ΕΔΙΤΠ και το διοικητικό προσωπικό, εκπροσωπούνται από εκπροσώπους που βγαίνουν από τις γενικές συνελεύσεις, τα συνδικαλιστικά όργανα κλπ., έτσι ώστε να συμμετέχουν ισάριθμοι εκλέκτορες στο εκλεκτορικό σώμα από κάθε κατηγορία. Δηλαδή τι σημαίνει αυτό; ΄Οτι το ποσοστό που ανήκει σ' αυτήν την κατηγορία το διαιρούμε διά του αριθμού των φορέων; Είναι δηλαδή ίσοι;[…]
Εάν μία κατηγορία έχει χίλιους σε ένα πανεπιστήμιο, μία άλλη έχει πεντακόσιους και μία άλλη έχει τριακόσιους, η κάθε κατηγορία θα έχει τον ίδιο αριθμό εκπροσώπων; Το "ισάριθμοι" έτσι το καταλαβαίνω. Και φοβούμαι μήπως δημιουργηθεί καινούριο πρόβλημα εκεί.
Αυτά ήθελα να πω και αν μπορεί ας μας τα εξηγήσει ο κύριος Υπουργός καλύτερα. Η πρόθεσή μου είναι να λυθεί το πρόβλημα. Εκφράζω απλώς τους φόβους μου.